Μια Ολιστική Προσέγγιση στην Αντιμετώπιση των Μαθησιακών Μειονεκτημάτων
μέσω συνεργασίας Σχολείου - Οικογένειας

Μια ολιστική σχολική προσέγγιση

Ένας από τους βασικούς λόγους εγκατάλειψης του σχολείου αφορά στον ρόλο της οικογένειας. Σύμφωνα με πολλές έρευνες, ο πιο ακριβής δείκτης πρόβλεψης των ακαδημαϊκών επιδόσεων είναι ο βαθμός στον οποίο οι οικογένειες ενθαρρύνουν τη μάθηση στο σπίτι και συμμετέχουν στην εκπαίδευση του παιδιού τους. Ωστόσο, οι γονείς και οι οικογένειες των ευάλωτων μαθητών/τριών δεν μπορούν να τους βοηθήσουν με τα μαθήματά τους στο σπίτι, ενδεχομένως λόγω των δικών τους σχολικών εμπειριών ή της της έλλειψης βασικών δεξιοτήτων Αυτού του είδους η συμπεριφορά επηρεάζει σαφώς την εκπαιδευτική διαδικασία, με αποτέλεσμα συχνά χαμηλούς βαθμούς, απουσίες και τελικά πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Από την άλλη πλευρά, ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που σχετίζεται με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου αφορά τον ρόλο του σχολείου.

Τα σχολεία δεν είναι πάντα ένα ανοιχτό περιβάλλον που καλωσορίζει τους ευάλωτους μαθητές/τριες και τους γονείς τους. Οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές των σχολείων συχνά αποτυγχάνουν να προσεγγίσουν και να εμπλέξουν τους γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία, ειδικά όταν τα άτομα αυτά φαίνεται να «μην ενδιαφέρονται ιδιαίτερα». Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που τους αποδίδεται αυτό είναι ότι δεν έχουν λάβει τη σχετική κατάρτιση to include disadvantaged students in their classes and disadvantaged parents in the school practices.

Η προσέγγιση που έχει επανειλημμένα αποδειχθεί ως αποτελεσματική για την αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου είναι η ολιστική σχολική προσέγγιση, η οποία, καλλιεργώντας μια κουλτούρα υποστήριξης και συνεργασίας μεταξύ των οικογενειών και του προσωπικού του σχολείου, μπορεί να ενισχύσει την συμμετοχή των παιδιών στο σχολικό σύστημα και να αυξήσει τα κίνητρά τους για μάθηση.

Η προσέγγιση αυτή εξασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή ολόκληρης της σχολικής κοινότητας (διευθυντές/τριες σχολείου, διδακτικό και μη διδακτικό προσωπικό, μαθητές/τριες, γονείς και οικογένειες). Για να επιτύχει αυτή η προσέγγιση, τα σχολεία πρέπει να ηγηθούν όλων των προσπαθειών που απευθύνονται τόσο στους γονείς/οικογένειες όσο και στη σχολική κοινότητα/τους εκπαιδευτικούς. Η ανάπτυξη και εφαρμογή αυτής της προσέγγισης αποτελεί το κίνητρο για την εφαρμογή του έργου School+Family Alliance.

Καινοτόμες πτυχές του έργου

Αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου μέσω της ενδυνάμωσης των γονέων

Παρόλο που ο ρόλος των γονέων στην εκπαιδευτική ένταξη και επιτυχία των μαθητών/τριών έχει αναγνωριστεί, μόνο λίγες πρωτοβουλίες έχουν εμπλέξει αποτελεσματικά τους γονείς για την προώθηση της εκπαιδευτικής ένταξης. Το προτεινόμενο σχέδιο αποσκοπεί στο να σπάσει ο φαύλος κύκλος της περιθωριοποίησης μεταξύ των γενεών, υποστηρίζοντας και ενδυναμώνοντας τους γονείς ώστε να γίνουν ισότιμοι εταίροι στην εκπαιδευτική πορεία των παιδιών τους. Η συμμετοχή τους είναι καθοριστική για την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου.

Εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για τη γονική δέσμευση

Παρόλο που η εν λόγω εκπαίδευση έχει καθιερωθεί σε πολλά μέρη των ΗΠΑ, του Καναδά και της Αυστραλίας, τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα δεν προετοιμάζουν επαρκώς τους εκπαιδευτικούς για να αναλάβουν δράσεις για την ενεργό συμμετοχή των γονέων στο έργο τους. Διάφορες μελέτες έχουν επισημάνει ότι οι φορείς κατάρτισης των εκπαιδευτικών (Πανεπιστήμια, σχολές, ακαδημίες, κ.λπ.) σπάνια εστιάζονται στις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να προσεγγίσουν και να επικοινωνήσουν με τους γονείς, ιδίως με γονείς ευάλωτων ομάδων. Το προτεινόμενο σχέδιο έχει ως στόχο να παράσχει στους εκπαιδευτικούς τους πόρους για την ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αποτελεσματική εμπλοκή τους στο σχολικό πλαίσιο

Εκπαίδευση γονέων από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου

Το προσωπικό του σχολείου μπορεί να αναπτύξει τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων των γονέων, καθώς και τις γονεϊκές δεξιότητες για να υποστηρίξει την ανάπτυξη θετικών στάσεων και να βοηθήσει στη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος στο σπίτι και στο σχολείο. Ωστόσο, πολύ λίγες πρωτοβουλίες φροντίζουν για την εκπαίδευση των γονέων σε θέματα που σχετίζονται με την αποτελεσματική εμπλοκή τους στις σχολικές δραστηριότητες. Το έργο προβλέπει την πιλοτική εφαρμογή των εργαστηρίων School + Family Alliance, που απευθύνονται στους γονείς, ώστε να γίνουν εταίροι στην εκπαιδευτική πορεία των παιδιών τους. Επιπλέον, το γεγονός ότι οι γονείς θα εκπαιδευτούν από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου θα αμβλύνει τυχόν αρνητικές στάσεις των γονέων για το σχολικό περιβάλλον, παρέχοντας την ευκαιρία να διαμορφώσουν καλύτερες και πιο συνεργατικές σχέσεις με το προσωπικό του σχολείου.

Στρατηγική: Οδηγός και Σχέδια Δράσης

Ο στόχος αυτού του πακέτου εργασιών είναι η ανάπτυξη ενός αναλυτικού οδηγού για το πώς τα σχολεία μπορούν να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση σε όλο το σχολείο που στοχεύει στην ενεργό συμμετοχή των γονέων στην εκπαιδευτική πορεία των παιδιών τους. Η στρατηγική θα αποτελέσει το πρώτο προπαρασκευαστικό βήμα για τη μετατροπή των σχολείων σε φιλόξενα και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλοντα που εξυμνούν τη διαφορετικότητα και υποστηρίζουν κάθε μαθητή/τριας κατά της πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης που είναι ο γενικός στόχος του έργου.

Σύμφωνα με πολλές έρευνες, ο πιο ακριβής παράγοντας πρόβλεψης των ακαδημαϊκών επιδόσεων και της επιτυχίας των μαθητών είναι ο βαθμός στον οποίο οι οικογένειες ενθαρρύνουν ενθαρρύνουν τη μάθηση στο σπίτι και και συμμετέχουν στην εκπαίδευση του παιδιού τους. Ωστόσο, η γονεϊκή συμμετοχή δεν συμβαίνει από μόνη της. Είναι ο ρόλος κάθε σχολείου να προσεγγίσει, να αναπτύξει διαύλους επικοινωνίας και να εμπλέξει τους γονείς στη λειτουργία του. Τα σχολεία και κυρίως οι εκπαιδευτικοί είναι εκείνοι που πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να δημιουργήσουν ισχυρές βάσεις επικοινωνίας σχολείου-γονέων και να εμπλέξουν τους γονείς στη σχολική πραγματικότητα όσο το δυνατόν περισσότερο και αποτελεσματικότερα.

Εκπαιδευτική Υποστήριξη

Ο κύριος στόχος αυτού του πακέτου εργασιών είναι να παράσχει τα μέσα, όσον αφορά στους εκπαιδευτικούς πόρους, που θα διευκολύνουν την οικοδόμηση μιας ισχυρής και θετικής σχέσης σχολείου-οικογένειας για την υποστήριξη της εκπαιδευτικής ένταξης: όλων των μαθητών/τριών. Η οικοδόμηση αυτής της σχέσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις γνώσεις και τις δεξιότητες των εκπαιδευτικών και των γονέων: οι εκπαιδευτικοί πρέπει να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες προκειμένου να εμπλέξουν τους γονείς περισσότερο στις σχολικές εμπειρίες των παιδιών τους, ενώ οι γονείς πρέπει να αναπτύξουν συγκεκριμένες κοινωνικές δεξιότητες προκειμένου να επικοινωνούν αποτελεσματικά με το προσωπικό του σχολείου και να συμμετέχουν περισσότερο στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Όταν οι εκπαιδευτικές ανάγκες και των δύο ομάδων έχουν καλυφθεί, τότε μπορούν να επιτύχουν το επιθυμητό επίπεδο συνεργασίας που είναι απαραίτητο για την υποστήριξη των μαθητών/τριών και την παραμονή τους στο σχολικό σύστημα.

Τα αποτελέσματα αυτού του πακέτου εργασιών αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων εμποδίων που ευθύνονται για την έλλειψη αποτελεσματικής συνεργασίας σχολείου - γονέων, η οποία με τη σειρά της είναι μια από τις κεντρικές αιτίες της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Τα εμπόδια περιλαμβάνουν τις χαμηλές δεξιότητες των γονέων να αλληλεπιδρούν και να επικοινωνούν με το σχολείο, καθώς και τις αρνητικές τους στάσεις απέναντι στα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς, αλλά και τις χαμηλές δεξιότητες των εκπαιδευτικών να εμπλέκουν αποτελεσματικά τους γονείς στο έργο τους. Τα αποτελέσματα αυτού του πακέτου εργασιών περιλαμβάνουν την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού που θα εφαρμοστούν για τις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς.

Η προσέγγιση

Στόχος του έργου School +Family Alliance είναι η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την επιτυχή μελλοντική μεταφορά της εμπειρίας του έργου σε άλλα σχολεία σε όλη την Ευρώπη. Η εκπόνηση αυτής της προσέγισης θα αποτελέσει μια προσπάθεια «ενσωμάτωσης» της παρέμβασης του έργου και μόνιμης θεσμοθέτησης των προτεινόμενων μεθοδολογιών γονεϊκής εμπλοκής και υποστήριξης στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα. Στόχος είναι να παράσχει ένα πλαίσιο αρχών που θα απεικονίζεται με καλές πρακτικές, έτσι ώστε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι ενδιαφερόμενοι για την εκπαίδευση και οι σχετικές ΜΚΟ να μπορούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τους τρόπους με τους οποίους οι γονείς μπορούν να συμβάλουν στην εκπαιδευτική ένταξη και επιτυχία των μαθητών - ένας παράγοντας που συχνά υποτιμάται. Οραματίζεται ότι οι αρχές και τα παραδείγματα που αναδεικνύονται θα είναι απαραίτητα για να τεθούν οι σωστές βάσεις και σε άλλα σχολεία σε όλη την Ευρώπη.

Το κύριο αποτέλεσμα, το οποίο χωρίζεται σε μια πιλοτική φάση και μια τελική φάση, είναι η προσέγγιση School +Family Alliance, η οποία αποτελεί συνδυασμό όλων των ευρημάτων που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια του έργου σχετικά με τη δημιουργία και την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης μεθοδολογίας για τη συμμετοχή και εμπλοκή των γονέων στη σχολική εμπειρία των παιδιών τους ως εργαλείο για την επιτυχή εκπαιδευτική τους ένταξη και για την καταπολέμηση της προοπτικής εγκατάλειψης του σχολείου. Θα προσφέρει επίσης στοιχεία για τον τρόπο μεταφοράς της προσέγγισης και την επιτυχή ενσωμάτωσή της σε άλλα σχολεία. Τόσο οι θεωρητικές όσο και οι πρακτικές συνιστώσες για την ανάπτυξη και την εφαρμογή της προσέγγισης του έργου θα περιλαμβάνονται επίσης.

Το έργο

Ο κύριος στόχος του έργου School + Family Alliance είναι η ανάπτυξη μιας σταθερής μεθοδολογίας για την εμπλοκή των γονέων στην εκπαίδευση των παιδιών τους, μέσω της εφαρμογής μιας προσέγγισης εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς. Η εμπλοκή των γονέων είναι καθοριστική για την εκπαιδευτική ένταξη και επιτυχία των παιδιών τους και αποτελεί αναμφισβήτητο εργαλείο για την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Ο ρόλος του σχολείου είναι να εμπλέξει τους γονείς σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας του (καθημερινή εργασία, λήψη αποφάσεων, ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών κ.λπ.), γι' αυτό και απαιτείται μια προσέγγιση χωρίς αποκλεισμούς για την αποτελεσματική και βιώσιμη εμπλοκή τους. Η προτεινόμενη προσέγγιση του έργου αποτελείται από ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ένταξη των μαθητών/τριών και των γονέων τους και αποσκοπεί στην ενεργό συμμετοχή των γονέων, στην επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού ώστε να εμπλέκει περισσότερο τους γονείς και στη δημιουργία ενός σχολικού περιβάλλοντος χωρίς αποκλεισμούς.

Ταυτόχρονα, το έργο στοχεύει σε μια σημαντική μετατόπιση από το πλαίσιο όπου η συνεργασία μεταξύ οικογενειών και σχολείων παρέμενε ένας ευσεβής πόθος σε ένα νέο πλαίσιο όπου η ευθύνη για την υποστήριξη των ευάλωτων μαθητών/τριών κατανέμεται σε ολόκληρη τη σχολική κοινότητα, ιδίως στις οικογένειες των μαθητών. Το έργο αυτό αναμένεται να εξοπλίσει τα σχολεία με όλες τις απαραίτητες μεθοδολογίες το να επιτύχει αυτή τη στροφή, επιτυγχάνοντας τα ακόλουθα αποτελέσματα:

[1]]. Ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου μοντέλου για τη σχολική εκπαίδευση - η στρατηγική School +Family Alliance. Η ΕΕ επισημαίνει ότι θα πρέπει να προωθηθεί μια ολιστική σχολική προσέγγιση για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου σε όλες εκείνες τις διαστάσεις της σχολικής ζωής που μπορεί να έχουν αντίκτυπο στα εκπαιδευτικά επιτεύγματα - οι γονείς βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου. Η Στρατηγική, η οποία «μεταφράζεται» σε επιμέρους σχέδια δράσης, είναι μια ολοκληρωμένη στρατηγική βήμα προς βήμα που ενσωματώνει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την επιτυχή μετατροπή του συνηθισμένου σχολείου σε σχολείο χωρίς αποκλεισμούς μέσω της ενεργού συμμετοχής των γονέων.

[2]. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών παρεμβάσεων που απευθύνονται σε γονείς και εκπαιδευτικούς, ως εξής:

   (α). Οι γονείς των οποίων η θέση θέτει περιορισμούς στη συμμετοχή τους στη σχολική ζωή των παιδιών τους θα συμμετάσχουν στα εργαστήρια της Συμμαχίας Σχολείο + Οικογένεια, όπου θα εκπαιδευτούν για τους τρόπους καλύτερης αλληλεπίδρασης με το σχολικό περιβάλλον των παιδιών τους και αποτελεσματικής συμμετοχής στην εκπαιδευτική τους διαδικασία.

   (b). Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου θα συμμετάσχουν στα σεμινάρια της Συμμαχίας Σχολείο + Οικογένεια, όπου θα εκπαιδευτούν για τους καλύτερους τρόπους προσέγγισης, αλληλεπίδρασης και τελικά εμπλοκής των γονέων, ιδίως των μειονεκτούντων, ιδίως των μειονεκτούντων, στην υποστήριξη των μαθητών τους, ενθαρρύνοντας έτσι την ανάπτυξη ενός ολόκληρου σχολικού ήθους. Οι στόχοι και τα αποτελέσματα της Συμμαχίας Σχολείο + Οικογένεια στοχεύουν στην αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, συμβάλλοντας έτσι στην εκπαιδευτική και στη συνέχεια στην κοινωνική ένταξη όλων των μαθητών, ιδίως εκείνων που προέρχονται από μειονεκτούν τα περιβάλλοντα.

Μείνετε σε Επικοινωνία